Dünyada gerçekleşen hızlı nüfus artışı, pek çok sorunu da beraberinde getirdi. Bunlardan biri de trafikteki araba sayısının korkunç bir şekilde artması. Bu yaşanan araç artışı, çevresel kirliliği ve ekosistem için oldukça zararlı durumlar doğurduğu gibi dünyadaki zararlı enerji kaynaklarından olan sınırlı petrol rezervlerinin de tükenmesini hızlandırmaktadır. Bu araçlar; yenilenebilir ve temiz enerji kaynağı olan elektrik ile çalışmasından ötürü bu gibi problemleri en azından teoride ortadan kaldırmaktadır. Çünkü elektrik sınırsız bir şekilde üretilebilmesiyle; enerji kaynağının tükenmesi gibi bir problem doğurmuyor. Temiz bir enerji kaynağı olduğu için ve emisyon olmadığından ekosistem tehdidi ve çevresel kirlilik gibi problemleri ortadan kaldırıyor.
Elektrikli Araçların Tarihi Sandığımızdan Daha Eski!
Bu araçların tarih sahnesinde varlığı meğer sandığımızdan çok daha eskiymiş. İlk proje Robert Anderson tarafından 1832-1839 yıllarında tasarlanmış. Gerçekten tahmin edilenden çok daha eski değil mi?
İlk araç üretimi ise Prof. Sibrandus Stratingh ve yardımcısı Christopher Becker girişimleriyle 1835 senesinde gerçekleşmiştir ve yapılan sürüş testlerini de başarıyla tamamlamıştır.
Elektrikli Araçlar Tarihindeki Girişimler Bunlarla Sınırlı Değil!
Bu araçlar üzerine girişimler sadece yukarıda bahsi geçen araçlardan ibaret değil, elbette ki başka girişimlerde söz konusu;
- Yıl 1882, Siemens adlı şirket, ‘’Elektromote’’ isminde dünyanın ilk elektikle çalışan otobüsünü Berlin şehrinde üretiyor. 2.2 kW’lık 2 adet motor ve 550 Volt DC güç ile dizayn edilen bu araç maksimum 12 km/h hız yapabilmekteydi.
- Yıl 1896, Morris ve Salomon adlı iki kişinin girişimleriyle iki koltuğu bulunan ”Electrobats” isimli aracı üretmişlerdir.
- Yıl 1897, İngiltere’nin başkentinde “Londra Elektrikli Taksi Şirketi” adıyla kurulan şirkette, tam 15 elektrikli otomobil taksi olarak hizmete girmiş.
- Yıl 1901, Londra’da gerçekleşen taksilerin aynıları “New York Taksi” şirketi New York eyaletinde kullanmaya başlamış.
Gelelim Günümüze
Günümüzdeki bu tip otomobillerin enerjisinin depolandığı yer; lityum iyon dediğimiz pillerdir. Verimlilik, şarj döngüsü ve hafiflik açısından diğer bataryalara nazaran oldukça mantıklı olsalar da bu pillerde diğerleri gibi bir zaman sonra işlevlerini yitirmekteler. Ortalama 200.000 kilometre ömürleri bulunduğunu söyleyebiliriz. Hali hazır pek çok üretici pillere 4 yıl garanti vermektedir.
Bu araçlar şuan fiyatlar yönünden pek ulaşılabilir olmasa da fosil yakıtlarla çalışan araçlara göre oldukça ekonomik sarfiyatlar sergilerler. Benzinli bir aracın tükettiği 1 litre benzinin enerjisi ile 10 kWh enerji eşittir. Ortalama benzinli bir araç 100 kilometrede 7 litre benzin tüketirken, bir elektrikli araç 100 kilometrede sadece 18 kWh enerji tüketiyor. Bu benzinli araçlar ile karşılaştırıldığında 100 kilometrede sadece 1.8 litre benzin harcıyor gibi düşünebiliriz. 100 kilometrede tüketilen 18 kWh enerjinin maliyeti ise günümüzde ortalama 15 Türk Lirası civarlarındadır. Sizcede bunlar gerçekten müthiş değerler değil mi?
Elektrikli Araçlar ve Şarj Sorunları
Lityum-iyon teknolojisiyle üretilmiş olan bu araçların bataryaları evdeki bulunan normal prizlerle 8-10 saatte dolmaktadır. Bu kadar yavaş şarj olmasının nedeni ise evlerimizdeki prizlerin tek fazlı ve düşük akıma sahip olmalarından ileri gelmektedir. Özellikle AVM’lerde veya benzin istasyonlarında bulunan şarj noktalarında ise durum tam tersi çünkü bu şarj noktaları yüksek akım ile enerji sağladıkları için araçlarınızı genelde 30-70 dakika arasında tam şarj edebilirler. Piyasadaki çoğu araç bu şarj noktalarında %0-80 şarj dolumunu sadece 30 dakikada gerçekleştirebilir. Ayrıca bu araçlar tam şarjla modellerine göre 150-600 kilometre yapabilmektedirler.
Elektrikli Araçların Bakımı Nasıl Yapılır?
İçten yanmalı motorlarla çalışan araçlarla kıyaslarsak, bu araçların bakımları çok daha basittir. İçerisinde basit bir elektrik motoru ve basit dişliler haricinde hiçbir aksam bulunmaması bu araçların bakımını son derece basit kılmaktadır. Yani bu araçlara motor yağı dahi koyulmuyor. Bu yüzden bu araçların bakımları pilleri bitene kadar sadece şunlarla sınırlıdır;
- Lastik basınçlarının kontrolü
- Fren sistemi kontrolü
- Batarya verimliliğinin kontrolü
Elektrikli Araçların Olumsuz Yönleri Nelerdir?
- Şarj edilme süreleri 10 saat gibi uzun sürelere çıkabiliyor, halbuki fosil yakıtlarla çalışan araçların petrol istasyonunda fullenmesi maksimum 5 dakika sürüyor.
- Araçta kullanılan radyo, klima dahil bütün aksesuarlar menzilin düşmesine neden olabiliyor ve her yerde şarj istasyonunun bulunmayışıyla birlikte aniden şarjın bitmesi gibi nedenler yüzünden yolda kalmanız olası hale geliyor.
- Diğer araç türlerine göre üretimi daha zor olduğu için fiyatlar konusunda ulaşılabilir değil.
- Ülkemizde henüz yaygın olmadığı için bakım servis/yedek parça ve şarj noktaları konusunda yetersizlikler olabiliyor.
You may be interested in:
