Asil bir kedi ırkı olan İran kedisi ırkı, uzun tüyleri ve tatlı mizacıyla karakterize edilir, ancak İran kedileri, sevgilerini sadece en yakın oldukları insanlarla sınırlandırır. Yani pek cana yakın oldukları söylenemez. Safkan kediler arasında İran kedisi, göz alıcı güzel görünümleri ve sakin tavırlarıyla bilinirler.
Kesin ortaya çıkış tarihleri belirsiz olsa da, Kuzey Amerika’daki safkan kedi severler arasında hem gösteri amaçlı hem de sakin ve sevecen evcil hayvanlar oldukları için popüler hale gelmiştir. Bu cins kediler, nispeten iddiasız kişilikleri olan doğal kucak kedileridir.
Genel Bakış
Ağırlık: 3 ila 6 kg arasında
Uzunluk: Yaklaşık 35 ila 45 cm
Kürk – Tüy: Uzun
Tüy – kürk rengi: Düz (beyaz, siyah, krem, vb.), tekir, patiska, iki renkli, gümüş ve altın, gölgeli ve dumanlı vs.
Göz rengi: Mavi, yeşil, mavi-yeşil karışımı, ela ve bakır vs.
Ortalama yaşam süresi: 10 ila 17 yıl
İran Kedisinin Özellikleri
| Sevgi ihtiyacı | Orta – Yüksek |
| Samimiyet | Orta – Düşük |
| Çocuk dostu | Düşük |
| Hayvan dostu | Düşük |
| Hareket ihtiyacı | Düşük |
| Oyunculuk | Düşük |
| Enerji seviyesi | Düşük |
| Zeka | Düşük |
| Ses çıkarma – Miyavlama | Orta – Düşük |
| Tüy dökme miktarı | Yüksek |
İran Kedisinin Tarihi
1600’lerden beri var oldukları bilinse de İran kedisinin tarihi anlamda nasıl ortaya çıktığı hakkında kesin bir bilgi bulmak pek mümkün değildir. İran kedilerinin, adı üstüne İran’da ve Türkiye’de türedikleri düşünülmektedir. Söz konusu ırkın Haçlı Seferleri ile batıya doğru Avrupa’ya göç ettiği bilinmektedir.
Kısa sürede, İngiltere Kraliçesi Victoria da dahil olmak üzere Avrupa’daki soylular arasında oldukça popüler hale gelmişlerdir. Cinsin zarif uzun tüyleri vardır. Bu o zamanlar Asya kedileri olarak adlandırılan bir grup olan bölgenin diğer uzun tüylü kedileriyle paylaştıkları ortak bir özelliktir.
Bu nedenle, bir süre, Türkiye’nin başkenti Ankara’ya özgü bir cins olan Ankara Kedisi (Angora kedileri) olarak da adlandırılmışlardır. İran kedilerinin popülaritesi, 19. yüzyılın sonlarında kedi şovlarına olan talep artmaya başladığında daha da katlanmıştır.
Bu süre zarfında Amerika Birleşik Devletleri’ne getirilen kediler, Amerika’nın en meşhur uzun tüylü kedi türü olan Maine Coon cinsini hızla geçmişlerdir. Gösterişli İran kedilerinin özellikleri arasında yuvarlak kafa, yuvarlak kulaklar, kısa burun ve kısa vücut bulunur.
Bazen “bebek yüzlü” olarak da anılan İran kedileri, soylu kedilerin diğer fiziksel özelliklerinin çoğunu paylaşsalar da daha belirgin bir buruna sahiptirler. İran kedisi, Cat Fanciers Association tarafından en çok kayda giren kedi cinsidir ve kedi şovlarının en sık kazanan kedi olma özeliğine sahiptir. Ünlü kalkık burunları ve tombul yanakları, ırkın bu kadar popüler olmasının en önemli nedenidir.
İran Kedisi Bakımı
İran kedisi bakımı: İran kedileri, uzun tüyleri dolayısıyla düzenli bakım gerektirir. Zira düzenli olarak taranmaya ve fırçalanmayan tüyler hızla karışıp, keçeleşebilir ve topaklaşabilir. Bu da kediler için acı verici bir hale dönüşebilir. Perslerin parlaklıklarını ve yumuşaklıklarını korumalarına yardımcı olmak için günde bir kez fırçalanmaları, taranmaları ve ayda bir banyo yaptırmaları önerilir.
Bu kedilerin gözleri aşırı derecede sulanabilir. Bundan kaynaklanan lekeleri önlemek için gözler, günlük olarak silinmelidir. Tüm kedilerde olduğu gibi günlük veya haftalık diş fırçalama şeklinde düzenli diş hijyenine dikkat edilmelidir. Düzenli tırnak bakımı da önemlidir. Genel olarak, İran kedisi, temizlik söz konusu olduğunda yüksek bakım gerektiren evcil hayvanlar olarak kabul edilir.
Kürkleri, kir ve diğer döküntüleri kendiliğinden dökemediğinden, yumuşak ve temiz kalmalarını sağlamak tamamen sizin elinizdedir. İran kedisi, düzenli alanlarda yaşamayı tercih eden ve temizliğe önem veren bir kedi cinsidir. Dolayısıyla bu kedi cinsinin kum kabı, günlük olarak temizlenmelidir.
Bunlara ek olarak İran kedisi, oyuncu ve enerjik bir yapıya sahip değildir. Bunların yerine rahat, güzel ve sıcak bir yerde dinlenmeyi tercih edecektir. Bazen alışılmadık bir enerji patlaması yaşayabilir, ancak bunu genellikle nispeten hiç aktivite içermeyen uzun saatler süren bir uyku izleyecektir.
Kolay eğitilebilir bir kedi olarak kabul edilmeyen İran kedisi, yavaş öğrenir ve ek olarak aktivitelere katılmaktan ziyade izlemeyi tercih eder.
Yaygın Sağlık Sorunları
Tüm safkan kediler gibi, İren kedileri de genetik faktörlerden kaynaklanan bir dizi sağlık sorununa eğilimlidir. Bu sorunların çoğu, soylu İran kedisinin yüz yapısıyla doğrudan ilgilidir. Ancak bununla ilgili olmayan genetik sağlık sorunları da ortaya çıkabilir. İran kedisini, yakından takip etmek önemlidir, böylece sağlık sorunlarıyla ilgili herhangi bir semptom erken fark edilebilir.
Tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar iyidir. Sorumlu kedi sahipleri veya kedi yetiştiricileri yavrular arasında yaygın sağlık sorunlarının yayılmasını azaltmak için adımlar atsa da kedilerin tamamen hastalıktan ve hastalık potansiyelinden arınmış olması pek mümkün olmayabilir. İran kedileri arasında dikkat edilmesi gereken yaygın sağlık sorunları şunlardır:
- Polikistik böbrek hastalığı: Genellikle kedilerde, 7 ila 10 yaşlarında belirti göstermeye başlayan her iki böbreği veya sadece birini etkileyen genetik bir hastalıktır.
- Çıkık burun yapısından kaynaklanan nefes alma güçlüğü ve solunum sıkıntısı
- Progresif retinal atrofi: Göz kapağı çıkıntıları ve içe doğru katlanan göz kapakları (entropion) dahil olmak üzere çeşitli göz rahatsızlıkları
- Aşırı göz sulanması
- Mesane taşları ve mesane enfeksiyonları
- Hipertrofik kardiyomiyopati: Kalbin kas duvarlarının kalınlaşması
- Karaciğer şantları: Karaciğere giden kan akışını etkileyen ve akıntılı bir görünüme, mesane taşlarına ve anemiye neden olabilen bir bozukluk
- Isı hassasiyeti
Beslenme
İran kedisi yemek konusunda oldukça seçicidir. Eğer mamalarını seviyorlarsa iyi besleneceklerdir. Yiyecekleri protein ve lif bakımından yüksek; yağ oranı bakımından ise düşük olmalıdır. Islak, kuru, çiğ ve iki veya daha fazla mama türünün karışımından oluşabilir. İran kedileri enerjik olmadıkları ve hareketsiz kaldıkları için kilo alımına ve obeziteye yatkındırlar. Bu nedenle aşırı beslenme konusuna özellikle dikkat edilmelidir.
Aşırı beslenmeyi engellemek için mamasını sürekli dışarda bırakmak yerine günde birkaç kez çıkarıp, kedinize verebilirsiniz. Bu kediler, düz surat tipine sahip olmaları nedeniyle, bazı belirli şekil veya büyüklükteki yiyecekleri yemekte zorlanabilirler. Dolayısıyla eğer kediniz mamasını yemiyorsa, mamanın şeklinde veya büyüklüğünde bir uygunsuzluk olabilir ve mamayı değiştirmeniz gerekebilir.
Sonuç
İran kedisi, popüler kedi cinslerinden biri olarak, birlikte yaşadığı ailesine güçlü bir şekilde bağlı kalacaktır. Bol, uzun tüylü yumuşak kürklü muhteşem görüntüsüyle herkeste hayranlık uyandıran bu kediler, çok fazla egzersize ve oyun oynamaya ihtiyaç duymamaktadır. Bununla birlikte rahatlamak için kucağınıza oturmak ve sevilmek isteyecektir.
Böbrek ve mesane rahatsızlıkları ile göz hastalığına ve solunum sorunlarına daha yatkın olan İran kedilerinin sağlığına özellikle dikkat edilmelidir. Ayrıca kolay eğitilebilen bir kedi olmadığı için yavaş öğrenir. Ek olarak, haftalık banyo yaptırılması ve günlük olarak taranması gerekir.
Ayrıca bakınız:
Egzotik Shorthair: 7 Başlıkta Bilinmesi Gereken Her Şey!
Kedi Irkları: British Shorthair Özellikleri! 8 Başlıkta Her Şey
Kedi Irkları: Scottish Fold Hakkında Bilinmesi Gereken 7 Madde!
