Günümüzde aktif olarak satışı yapılan binlerce köpek maması bulunur. Kuru mama, yaş mama, çiğ mama gibi birçok mama çeşidi vardır. Satışı yapılan bu mamaların yüksek çoğunluğu köpek sağlığını tehdit eder. Doğru mama seçildiğinde köpeğin tüy sağlığı, sindirim sistemi sağlığı, ağız sağlığı korunur ve canlının bağışıklık sistemi güçlenir. Ne yazık ki günümüzde bazı üreticiler hayvan beslenmesi üzerine ticari kaygı taşıdığından, evcil hayvan mamalarının canlının gelişimine ve hayat kalitesine olumlu etkisini göz ardı ederek mama satışı gerçekleştirirler. Bu tür ürünlerden kaygı duyan birçok hayvansever ise çareyi internette doğruyu bulmakta arar. Bu yazımızda doğru köpek maması seçiminde dikkat edilmesi gerekenler üzerine konuşacağız.
1. Köpek Maması İçeriği
Mamanın içerisinde bulunan besinler köpek sağlığını doğrudan etkiler. Köpek için mama seçmeden önce mutlaka içeriğine dikkat edilmelidir. Örneğin içerikte işlenmiş hayvansal protein, kurutulmuş et proteini, hidrolize et /et proteini, et proteini gibi ibarelerin bulunması mamada gerçek et bulunmadığını, kimyasal bulunduğunu açıklar. Bununla birlikte mısır, şeker, yüksek miktarda tuz, buğday ve tahıl gibi zararlı gıdaların bulunmaması gerekir.
Köpekler şeker hassasiyeti olan canlılardır. Yüksek miktarda şeker veya şekerli gıda tüketmeleri ölüme sebep olabilir. Benzer şekilde aşırı tuz tüketimi de köpeklerin böbrek sağlığını tehdit altına sokar. Köpeklerin ihtiyacı olan tuz miktarı 100 gram mamada 0.25-1.25 gram aralığındadır. Kuru mamada bu oranın gereğinden yüksek olması veya canlının tuzlu ev yemeği, içerisinde yüksek miktar tuz bulunan yaş mama/ ödül maması tüketmesi de yine canlının böbrek sağlığını tehdit eder. İçeriğinde yukarıda bahsettiğimiz tahıl, tuz ve şeker gibi sağlıksız besinler bulunan mamalar köpek sağlığını kısa vadede olumsuz etkilemese dahi uzun vadede ömürlerinin kısalmasına sebebiyet verir.
Kaliteli kuru mamanın içeriğinde aşağıdakilere benzer yazılar görürüz:
- Kurutulmuş kuzu/balık/tavuk eti,
- Yumurta,
- Taze kuzu/balık/tavuk eti,
- Somon Yağı,
- Sakatat içeriği (böbrek, ciğer, taşlık, kalp vs.)
- Havuç, bezelye, mercimek, bal kabağı, ıspanak, lahana, elma, armut, zerdeçal, hindiba, kabak, patates, nohut
- Taurin, pisilyum, yucca gibi kelimeler kaliteli ve sağlıklı bir mamanın içerisinde bulunabilecek ibareler arasındadır. Elbette bu besinlere ek olarak farklı gıdalar da tercih edilebilir.
Yetişkin köpek mamasında olması gereken ortalama oranlar:
- Protein Oranı: %15-25 arası,
- Yağ: %5
- Ham Kül: %2
- Ham Yağ: %8-20
- Ham Selüloz: %0.5-2.0
2. Mamaların İçeriğindeki Alerjenler
Her köpeğin bünyesi farklıdır. Bazı köpekler kuzu etine karşı alerjik tepkime gösterirken, bazı köpeklerin tavuk etine karşı aleriik tepkime gösterir. Köpeğiniz hassas bünyeye sahipse doğru mamaya karar vermeden önce alerji testi yaptırmanız daha yararlı olacaktır. Mamaya karşı alerjik tepkime gösteren bir köpek; devamlı kaşınır, tüy dökülmesi artar, tüydeki parlaklık giderek düşer ve tüy matlaşır. Bununla birlikte ishal, deride döküntü ve kızarıklık gibi rahatsızlıklar gözlemlenir.
Mamaların içeriğinde bulunan mısır gibi tahıllar, tavuk ve tavuk ürünleri, kuzu eti başlıca alerjenler arasında yer alır.
3. Doğru Mama Çeşidi
Köpek mamaları birçok farklı çeşitte incelenebilir. Bu kısımda mama çeşitlerinin ne anlama geldiğini ve hangi durumlarda kullanılması gerektiğini inceleyeceğiz.
Yavru Köpek Maması
1 yaşına gelene kadar kullanılması gerekir. Doğumdan sonra ek gıdaya ilk geçişten itibaren tercih edilmesi gerekir. Yavru köpek mamaları diğer mama çeşitlerine kıyasla daha yüksek miktarda protein ve yağ içerir. Yavruların rahatlıkla tüketebilmesi için küçük tanelidir.
Yetişkin Köpek Maması:
1-7 yaş aralığında kısırlaştırılmamış ve sağlıklı köpeklerin kullanması gerekir. Protein-yağ oranları yavru köpek mamasına kıyasla daha düşüktür. Bu yaş aralığındaki köpeklerin yavru köpek maması tüketmesi obeziteye sebep olabilir.
Kısırlaştırılmış Köpek Maması:
1-7 yaş aralığındaki kısırlaştırılmış köpeklerin kullanması gerekir. Obezite ve çeşitli böbrek rahatsızlıklarının önüne geçmek amacıyla özel formüle edilmiştir.
Yaşlı Köpek Maması:
7 yaşından büyük köpeklerin kullanması gerekir. Yaşlı köpeklerin besin ihtiyacı ve fiziksel hareketi düşünülerek hazırlanmıştır.
Light (Diyet) Köpek Maması:
Obez olmaya yakın veya obez köpekler için tasarlanmıştır. Kısırlaştırılmış köpek maması bulunamadığı durumlarda kısa süreliğine diyet mama da tercih edilebilir.
Köpek Cinslerine Özel Mamalar:
Köpek cinslerine özel hazırlanmış mama çeşitleridir. Yalnızca belirli türde köpek cinsleri için üretimi gerçekleştirilir. Şahsi fikrime göre bu mamaların tercih edilmesini pek gerekli bulmuyorum. Bunun yerine büyük, orta ve küçük ırklara özel hazırlanmış mamalar da tercih edilebilir.
Belli Hastalıklar için Üretilmiş Mamalar
Yalnız o hastalığa sahip köpeğin kullanması gerekir. Bu mamaların bazıları ilaç içerdiğinden köpek sağlığına kavuştuğunda tüketmesi tavsiye edilmez.
Bu yazımızda doğru mama seçimi üzerine konuştuk. Bir sonraki yazımızda iki farklı köpek mamasını kıyaslıyor olacağız. Farklı yazılarda görüşmek üzere!
