Modern çağın bir getirisi de tüketim kültürünün neredeyse dünyadaki bütün toplumlara yayılması. Son yıllarda özellikle de tüketim çılgınlığı tabiriyle ifade edilen bu durum küresel ısınmanın daha fazla artmasına neden oluyor.
Gıda israfı da bu tüketim çılgınlığının bir parçası. Her yıl milyarlarca ton yiyeceğin çöpe atıldığı düşünülüyor. Yapılan araştırmalar bu gıda israfının dünyamızı kirletme konusunda büyük bir rolü olduğunu gösteriyor. Gezegenimizdeki kaynakların bilinçsizce kullanılması, yaşamın sürekliliğinin sağlanmasının önündeki en büyük engellerden biri.
Ekolojik sistemin bozulmasına neden olan bu tüketim kültürü bizi iklim krizi sorunlarıyla mücadele etmek zorunda bırakıyor ve doğal afetlerin meydana gelmesine sebebiyet veriyor. Bu durumda da tabi ki aklımıza biz bunun önüne geçmek için neler yapabiliriz sorusu geliyor.
Bu sorunun çözülmesi için atılabilecek farklı adımlar olsa da bunların en başında gelenlerden biri de gıda israfının azaltılması. Siz de bu israfın önüne geçmek istiyorsanız derlediğim pratik ipuçlarından faydalanabilirsiniz.
Gıda İsrafına Karşı Atılacak Adımlar
Modern çağın bir sonucu olarak değişen alışkanlıklarımız tüketim konusundaki eğilimimizin de artmasına neden oldu.. Ülkemizde her yıl yaklaşık 19 milyon ton yiyecek çöpe gidiyor. Kısacası bu oran yüzde kırka denk geliyor ve eğer bunun önüne geçmek için bazı gündelik rutinlerimizi değiştirirsek üç yüz altmış bin ailenin bir yıllık geçim giderini temin etmiş oluyoruz.
Böyle büyük oranları duyduğumuzda belki çok şaşırıyor ve bir şeyler yapmalıyız diye düşünüyoruz ancak kısa süre içinde kendi telaşemizin içine düşüp yine israfın neden olduğu sorunları unutuyoruz. Bu yüzden bu konunun üzerine düşünmek yerine küçük ve pratik adımlar atarak büyük resme katkı sağlamaya başlasak çok daha iyi olacak.
1. Sebze ve Meyve Artıklarını Değerlendirin
İlk atacağımız adım sebze ve meyve artıklarının değerlendirilmesi olacak. Hepimiz gündelik hayatımızda farkında olmadan sebze ve meyveleri gelişi güzel kullanıyor, çoğunlukla onları ziyan ediyoruz. Mesela sebze ve meyvelerden bir parça yedikten sonra kalan kısımlarını buzdolabına kaldırmıyor bozulmalarına izin veriyoruz. Bu nedenle yapmamız gereken ilk iş sebze ve meyvelerin israf edilmesine engel olmak olacak. Eğer bu yiyeceklerden çok fazla artıyorsa meyveleri güzel, sağlıklı tatlılar yapmak için, sebzeleri ise omlet ya da böreklerde değerlendirebilirsiniz.
2. Porsiyonlarınızı Küçültün
Genellikle tabağımıza koyduğumuz yiyecekleri bitirip bitiremeyeceğimizi düşünmüyoruz. Hatta bazen aç ya da tok olduğumuzu bile hesaba katmadan kendimize bir şeyler hazırlıyoruz. Ama bu yiyecekleri yiyip bitiremediğimiz için çöpe atmak zorunda kalıyoruz. Özellikle de pişmiş yiyeceklerin saklanmasının pek de kolay olmadığını hesaba katınca eğer bir karnınız aç değilse kendinize tabak hazırlamamanızı öneririz. Tabi ki acıktığınızda da kendinizi kısıtlamanıza hiç gerek yok ancak bu durumda da yiyebileceğiniz kadarını pişirmenizde yarar var.
3. Alışveriş Listesi Yapın
Markete gittiğimizde özellikle de karnımızın aç olduğu durumlarda tamamen kendimizi kaybediyor ve elimize ne geçerse hiç düşünmeden alıyoruz. Yaptığımız bu alışveriş sırasında yemek istemediğimiz belki de çok sağlıksız ürünler satın aldığımız için sonrasında bunların tüketim tarihleri geçene kadar evde beklettikten sonra yine çöpe atmak durumunda kalıyoruz. Bunun önüne geçmek için mutlaka alışveriş listesi yapmaya özen göstermelisiniz ve ihtiyacınızdan fazlasını almamalısınız.
4. Saklama Yöntemlerine Dikkat Edin
Eve aldığımız ya da pişirdiğimiz yiyecekleri doğru bir şekilde saklamadığımızda kolayca bozulmalarına neden olabiliyoruz. Bu durumda da yiyeceklerimiz uzun ömürlü olmuyor. Eğer bu sorunu çözmek istiyorsanız ilk yapacağınız şey bir yiyeceği nasıl saklamanız gerektiğini öğrenmek olacaktır. Mesela kendinize uygun çeşitli saklama kapları alabilir ve vakumlu saklama poşetlerini deneyebilirsiniz.
5. Ek Bilgiler
Bu temel yöntemleri uygulamaya başladıktan sonra hayatınızdaki yiyecek israfının çok büyük oranda azaldığını fark edeceksiniz ancak bunun dışında yapabileceğiniz bazı şeyler de var. Eve aldığınız yiyecekleri yerleştirirken son kullanma tarihlerine göre koyabilirsiniz. Bu sayede hiç bir yiyeceğin tüketim tarihi geçmemiş olur. Ayrıca evdeki yiyecekler bitmeden ya da bitmeye yaklaşmadan tekrar alışveriş yapmazsanız fazladan para harcamanıza ve yiyecekleri çöpe atmanıza gerek kalmaz.
Dikkat edebileceğiniz bir diğer nokta ise ekmekle ilgili. Eve aldığınız ekmeği yemeyecekseniz ya da ekmek bayatladıysa ekmeği parçalayıp kuşlara verebilirsiniz. Günümüzde bir günde altı milyon ekmeğin ziyan olduğunu düşününce bu fikir size hiç de saçma gelmeyecek.
Son olarak da bütün bu yöntemlere rağmen elinizde tüketebileceğinizden daha fazla yiyecek varsa yardıma ihtiyacı olan kişilerle paylaşma yoluna gidebilirsiniz.