Kedilerde İshal: İshal, genellikle artan miktarda ve sıklıkta oluşan, şekillenmemiş ya da gevşek diyebileceğimiz bağırsak hareketleridir. Su, besin ve elektrolitlerin emiliminin azalmasıyla birlikte dışkının bağırsakta daha hızlı hareket etmesinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. İshal bir hastalık değildir, aksine birçok farklı hastalığın belirtisidir.
İshalin pek çok nedeni olabilir. İshal tek belirti olarak, daha genel bir hastalık sorununun birkaç belirtisinden biri olarak veya uzun süreli ve şiddetli ishalden kaynaklanan belirtilerle ortaya çıkabilmektedir.
Kedilerde İshal: 4 Soruda İshalin Nedeni ve Tedavisi
1. Kedimin ishal olduğunu nasıl anlarım?
Kediniz, tuvalet eğitimi olmasına rağmen aniden evin içinde, halıya, koltuğa vb. noktalara tuvaletini yapmaya başladıysa ve dışkısı sıvı formundaysa, muhtemelen ishal olmuş demektir. Kedilerde ishal, bazı durumlarda bu kadar kolay anlaşılamayabilir. Zira kediniz kum kabını kullanmaya ve dışkısını kapatmaya devam ediyor olabilir. Böyle durumlarda başlangıçta ishali fark etmeniz pek olası değildir.
Uzun tüylü ırklarda kürkün arka ucunun lekelenmesi ve kirlenmesi genellikle ishalin dikkate alınması gereken önemli bir belirtisidir. Normal tüylü kedilerde dışkı kıvamında bazı değişikliklerin meydana geldiği de akılda tutulmalıdır. Kedinizin mamasındaki değişiklikler, dışkısının da geçici olarak değişmesine neden olacaktır.
Sık sık sıvı veya yarı sıvı dışkılama iki günden fazla sürerse mutlaka bir veterinere danışılmalıdır. Kediniz başka hastalık belirtileri de gösteriyorsa hiç vakit kaybetmede hemen bir veterinere götürülmelidir. Birden fazla kediniz varsa, ishal bulaşıcı olabilir. Dolayısıyla tüm kedilerde ishal olup olmadığı kontrol edilmelidir.
2. Kediler neden ishal olur? İshalin olası nedenleri nelerdir?
Kediler neden ishal olur? İshal kendi başına bir hastalık değil; birçok farklı hastalığın ya da problemin birinin veya birkaçının belirtisi olarak ortaya çıkan klinik bir işarettir. Çoğu, gastrointestinal (GI) sistemin bir veya daha fazla bölgesinin bir dereceye kadar iltihaplanmasını içerir. GI yolu, yiyecekleri ağızdan anüse taşıyan sürekli bir tüptür.
Bakteriler, virüsler, koksidia ve bağırsak solucanları gibi bulaşıcı parazitler, kimyasal toksinler ve zehirli bitkiler gibi bulaşıcı olmayan tahriş edici maddeler, kedilerde iltihaplanmanın yaygın nedenlerinden bazılarıdır. Bir besine ait belirli bileşenler, gıda intoleransları veya alerjiler de ishalin sebebi olabilir.
3. İshalin nedeni nasıl belirlenir?
Veteriner, kedinizin tıbbi geçmişini bilmiyorsa, ayrıntılı bir şekilde tüm bilgileri sağlamanız gerekecektir. Bunun için kliniğe gitmeden önce tüm tıbbi geçmişi kronolojik sırayla yazabilirsiniz. Kedinizde bir sorunu ilk fark ettiğiniz tarihte ve klinik belirtilerin ilerleyişinde olabildiğince ayrıntılı olmalısınız. Kedinizin normalde tükettiği mamada herhangi bir değişiklik olup olmadığını ve evcil hayvanınızın son 1 – 2 hafta içinde hangi gıdalarla beslendiğini not etmelisiniz.
Kedinizin veya evinizin normal rutinindeki değişiklikleri, dışkıların ne sıklıkta gerçekleştiğini, dışkının rengini, kıvamını ve kokusunu notlarınıza ekleyin. Hatta mümkünse dışkının bir örneğini yanınıza alın ve telefonunuzla fotoğrafını çekin. Kedinizde kusma, iştahsızlık, uyuşukluk veya kilo kaybı gibi başka belirtiler varsa, bunları da notlarınıza eklemeyi unutmayın.
Kapsamlı bir klinik muayenesinin yanı sıra, veterineriniz ek teşhis için testleri önerebilir. Hafif diyare vakalarında, ilk tedavi başarısız olmadıkça veya durum kötüleşmedikçe bu testler ertelenebilir. Derinlemesine tanı testleri, parazit muayenesi, DNA testi ve kültürü, radyografiler (X-ışınları) ve endoskop muayenesi için kan çalışması, dışkı ve rektal sürüntü örneklerini içerebilir.
4. Kedilerde ishal nasıl tedavi edilir?
Kedilerde ishal tedavisinde, başlangıçta, derinlemesine bir çalışmaya girişilmeden önce, spesifik olmayan bir yaklaşım benimsenebilir. Aksi takdirde sağlıklı yetişkin kediler için, veterineriniz size 24 saat boyunca yiyecekleri kesmenizi veya küçük miktarlarda hafif, kolay sindirilebilir besinler vermenizi tavsiye edebilir. Kediniz taze suya her zaman erişebilmelidir.
Bu süreçte kediniz için en iyi besinler genellikle, kedinizin bağırsağında bulunan iyi bakterileri besleyen lif dengesiyle özel olarak formüle edilmiş veteriner tarafından sağlanan besinlerdir. Bazı durumlarda, haşlanmış pirinç veya haşlanmış derisiz tavuklu makarna gibi yumuşak, evde hazırlanmış bir beslenme programı önerilebilir.
Bazı durumlarda antidiyareik ürünler ve/veya probiyotikler (bağırsak sağlığını destekleyen bakteriler) reçete edilebilir. Metronidazol (Flagyl markası) ve tylosin (Tylan markası) genellikle ishale yol açan bağırsak iltihabını azaltan, yaygın olarak reçete edilen ishal önleyici ilaçlardır. Yaygın olarak kullanılan kurt önleyici ve öldürücü ilaçlar arasında Profender, Panacur ve Drontal bulunur.
İshal olan kedilerin tedavisine yardımcı olabilecek pek çok probiyotik mevcuttur. Probiyotiklerin ve takviyelerin kalitesi ve etkinliği her zaman tahmin edilemediğinden, kedinize bu türden bir şey vermeden önce veterinerinize danışmanız önerilir. Birçok akut diyare vakası, bu konservatif tedaviye oldukça kolay yanıt vererek, vücudun iyileşme mekanizmasının, sorunu düzeltmesine izin verir.
Dışkı normale döndüğünde, kedinin normal maması, başlangıçta veteriner tarafından önerilen mamayla karıştırılarak kademeli olarak yeniden verilebilir. İki veya üç gün içinde çok az veya hiç iyileşme olmazsa, kedi hiç su içmiyorsa veya kedinin sağlığı kötüleşiyorsa derhal veterinere haber verilmelidir.
Sonuç
Kedinize, yukarıda özetlenen derinlemesine bir klinik çalışmasının sonuçlarına göre daha detaylı bir tedavi uygulanabilir. Altta yatan fonksiyon bozukluğunu araştırmak için klinik çalışmaya kan ve idrar testleri de eklenebilir. Sıvı kaybı, şiddetli veya uzun süreli ishalin en ciddi olumsuzluklarından biridir ve kusma da varsa dehidrasyon hızla artabilir.
Dehidrasyonun düzeltilmesi için intravenöz veya subkutan sıvılar (deri altına, genellikle omuzların üzerinden uygulanan sıvılar) gerekebilir.
Diğer içeriklerimize de göz atmak isteyebilirsiniz:
