Belgesel farklı konular üzerine yapılan araştırma ve çalışmaların estetik bir şekilde seyirciye yansıtılmasını sağlayan film türüdür. İlk denemelerine 1898 yılında başlanan belgeseller bilgi içeren görsel materyallerin bir araya toplanarak seyircilere gösterilmesini sağlamış ve doğa, bilim, sanat gibi alanlarda çekilen bu filmler izleyicilerin de ilgisini çekmiştir.
Son dönemde pandemi nedeniyle artan kısıtlamalar, COVID-19 virüsünün yayılması ile oluşan durumlar ve değişen hayat tarzımız belgesel türünün giderek daha fazla öne çıkmasına neden oldu. Bilinmeyen konuların ortaya çıkması halinde bu olayla ilgili bilgi almak isteyen kişiler bu tip yapımlara yöneldi. Ayrıca benze şekilde yapımcılar da bu alanda daha çok çalışmaya başladı.
Kurgu sinema yapımları gibi IMDB üzerinden not alan bu yapımlar hem televizyon kanallarında hem de Netflix, Puhu TV, BluTV, Amazon Prime gibi internetten yayın yapan platformlarda kendilerine sıkça yer bulabiliyor.
Ben de bugünkü yazımda günümüzün değişen hayat şartlarında bakış açınızı tamamen değiştirecek ve ufkunuzu açacak belgeselleri derlemek istedim. Bu alternatiflere göz atabilir ve zevkinize hitap eden seçeneklerden birini tercih ederek farklı yönetmenlerin dünyasına şahit olabilirsiniz.
Çok Sevilen Belgesel Önerileri
Gezegenimiz (Our Planet – 2011)
En popüler ve en çok izlenen belgeseller arasında bulunan “Our Planet”” dünyamızı anlatan ve sekiz bölümden oluşan klasikleşmiş bir yapım. Gezegenimizin doğal güzelliklerini ve dünyada yaşayan farklı canlıları izlediğimiz bu filmde iklim değişikliğinin ne gibi etkileri olduğuna da şahitlik ediyoruz. Doğayı korumanın ne kadar önemli olduğunu çok daha iyi anladığımız şu günlerde böyle bir yapımı izleyerek farkındalığımızı arttırabilir, hatta belki de gezegenimiz için neler yapabileceğimizle ilgili araştırmalara başlayabiliriz. Bu yapımda sunumu yapan kişinin ünlü doğa tarihçisi David Attenborough olduğunu da hatırlatmakta yarar var.
Chef’s Table (2015)
Özellikle de mutfak sanatlarından ve mutfakla ilgili konulardan hoşlananların çok seveceği bu yapım aynı zamanda Emmy adayı bir eser. Bu yapımda restoranları “Dünyanın En İyi Restoranları” listesinde yer alan on bir şefin mutfak kariyerlerine, yiyeceklerle ilgili anlattığı bilgilere ve beslenme algısına şahit oluyoruz. Genel anlamda yemeklerle ilgili konular ilginizi çekiyorsa altı sezondan oluşan bu yapımı keyifle izleyebilir ve yemek yapımının tam bir sanat olduğunu anlayabilirsiniz. Bu yapımın en dikkat çeken özelliklerinden birinin de çekimleri olduğunu söyleyebiliriz.
Hastane Korona İstanbul (2020)
Son dönemde sürekli aklımızı kurcalayan korona konusunun ele alındığı bu yapım tamamen yerli üretim. Dünyada ilk kez bir yoğun bakım ünitesinde böyle bir korona virüs çekimi yapıldı ve TRT Belgesel kanalının özel olarak hazırladığı bu yapım pek çok kişi tarafından oldukça beğenildi diyebiliriz. 2020 yılında tüm dünyada olduğu gibi ülkemizi de etkisi altına alan bu virüsün nelere yol açtığını anlatan yapımda fedakar sağlık çalışanlarının bizim için nasıl canla başla çalıştıklarını görüyoruz. Ayrıca virüsün maddi ve manevi olarak ne gibi sorunlara yol açtığını anlatan yapımı izleyerek yoğun bakım ünitesindeki sağlık çalışanlarının mücadelesine şahit olabilirsiniz.
Through the Wormhole (2010)
Özellikle uzay konusunda meraklı olan izleyicilerin çok sevdiği ve merakla izlediği bu yapım ünlü aktör Morgan Freeman tarafından sunuluyor. Bu yapımda solucan deliği nedir, ölümden sonra hayat var mıdır, paralel evren gerçek midir gibi soruların cevapları ele alınıyor. Böyle bir konuda daha fazla bilgi sahibi olmak istiyorsanız bu alternatif tam size göre olacak diyebiliriz. Dört sezon süren bu yapım bilimsel konuları sevenler için hoş bir hafta sonu eğlencesi olabilir.
Uygunsuz Gerçek (An Inconvenient Truth) (2006)
Clinton döneminde görev yapan Amerika’nın eski Başbakan Yardımcısı Al Gore’un çektiği bu yapımda küresel ısınma sorunu ile ilgili sarsıcı gerçekler tüm çıplaklığıyla anlatılıyor. Eğer bilim adamları bir çare bulamazsa ya da bu konuda insanlar birlikte harekete geçmezlerse bizi nelerin beklediğini ortaya koyan yapımda yakın zamanda dünyada ne gibi felaketler olacağına şahit oluyoruz. 2006 yılında çekilen bu belgesel aslında 2021 yılının dünyasına ışık tutan bir yapım diyebiliriz. Bu yapım bir yandan küresel ısınma sorununun oluşturacağı tehlikeleri anlatırken bir diğer yandan da bu konuda ne gibi adımlar atabileceğimize dair önerilerde bulunuyor. Son olarak bu yapımın Sundance festivalinde adını duyurduğunu da söyleyebiliriz.