Ülkemizde, Doğu Karadeniz başta olmak üzere pek çok yerde üretilen bal, bin bir derde deva mucizevi bir besindir. Kahvaltıları tatlandıran, tadına doyum olmayan bu besin; Kestane, Anzer, Ayder ve Çam balı gibi farklı çeşitleriyle birlikte üretilmektedir. Tatları farklı olsa da en önemli ortak özellikleri, saymakla bitmeyen faydaları! Peki, bu faydalar nelerdir? Öğrenmek için okumaya devam edin…
Bal
Söz konusu besin, eski çağlardan beri hem gıda hem de ilaç olarak kullanılmıştır. Bal arısı tarafından doğal olarak yapılan tatlı, yoğun bir sıvıdır. Arılar, çoğunlukla şeker bakımından zengin çiçeklerden nektar toplarlar. Topladıkları nektarları arı kovanına getirdikten sonra tekrar tekrar tüketir, sindirir ve sistemlerinden atarlar. Nihai ürün, arılar için depolanmış gıda görevi gören bir sıvıdır. Yani baldır. Koku, renk ve tat, çiçek türlerine bağlı olarak değişecektir.
Besinsel olarak, 1 yemek kaşığı bal (21 gram) 64 kalori ve fruktoz, glikoz, maltoz ve sakaroz dahil 17 gram şeker içerir. Neredeyse hiç lif, yağ veya protein içermez. Ayrıca çeşitli vitamin ve minerallerin eser miktarlarını (RDI’nin %1’inin altında) içerir; ancak günlük gereksinimlerinizi yalnızca bu besinle karşılamanız mümkün değildir. Eğer böyle bir şeye kalkışırsanız, kilolarca yemeniz gerekir.
Bu mucize besinin içerisinde biyoaktif bitki bileşikleri ve antioksidanlar bulunur. Organik asitler ve flavonoidler gibi fenolik bileşikler de dahil olmak üzere bir dizi antioksidan içeren bu besin, bilimsel olarak da incelenmiştir. İncelemeler sonrasında besinin içinde bulunan bileşiklerin oluşturduğu kombinasyonun antioksidan gücü verdiği tespit edilmiştir.
Antioksidan, kalp krizi, felç ve bazı kanser türlerinin riskinin azaltabilmektedir. Ayrıca göz sağlığını da iyileştirir. Tamamıyla organik, doğal ve işlenmemiş bal kandaki antioksidan değerini arttırır.
Bu özellikleri dolayısıyla tarih boyunca bir halk ilacı olarak kullanılmıştır. Balın çeşitli fayladarı ve farklı tıbbi kullanımları vardır. Hatta bazı hastanelerde yaraların tedavisi için kullanıldığı da bilinmektedir. Bu sağlık faydalarının çoğu, ham veya pastörize edilmemiş olanlara özgüdür.
Marketlerde bulunanların çoğu pastörize edilmiştir. Pastörize işlemi yüksek ısı ile yapılır. Yüksek ısı istenmeyen mayayı öldürür, rengi ve dokuyu değiştirir, her türlü kristalleşmeyi ortadan kaldırır ve ürünün raf ömrünü uzatır. Fakat tüm bunları yaparken besinin içinde bulunan yararlı maddelerin çoğunu da yok eder. Dolayısıyla pastörize edilmemiş, yani işlenmemiş bir ürün almanız önemlidir. Bunun için güvenilir olan yerli üreticilerin kapısını çalabilirsiniz.
Balın Faydaları
Bu mucize besinin faydaları saymakla bitmez! Bunun en önemli sebeplerinden biri de içerisinde bulunan ‘Propolis‘tir. Propolis, arı poleni ve arı kovanlarını bir arada tutmak için kullandıkları yapışkan benzeri bir maddedir. dolayısıyla işlenmiş gıdada, doğal olana kıyasla aynı düzeyde arı propolisi ve arı poleni bulunmayabilir. Şimdi faydalara geçebiliriz:
1. İyi bir antioksidan kaynağıdır
Söz konusu gıdanın yalnıza organik olanları, antioksidan görevi gören bir dizi bitki kimyasalı içerir. Bazı türleri, meyve ve sebzelere eş değer düzeyde antioksidan bulunur. Antioksidanlar, vücudu serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarından korumaya yardımcı olur.
Serbest radikaller bir yandan yaşlanma sürecini hızlandırırken; diğer yandan kanser ve kalp rahatsızlıkları gibi kronik hastalıkların gelişmesine yol açar. Bununla birlikte, araştırmalar, bu besinde de bolca bulunan polifenol adı verilen antioksidan bileşiklerin kalp hastalıklarını önlemede rol oynayabileceğini göstermektedir.
2. Antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahiptir
Araştırmalara göre bu besin, istenmeyen bakteri ve mantarları öldürebilmektedir. Zira söz konusu besin, doğal olarak bir antiseptik olan hidrojen peroksit içerir. Bir antibakteriyel veya antifungal olarak etkinliği tüketilen türe bağlı olarak değişir, ancak bu tür enfeksiyonlar için bir alternatif tıp aracından daha fazlası olduğu aşikardır.
3. Yaraları iyileştirir
Yaraları tedavi etmek için kullanılır; çünkü etkili bir mikrop öldürücü olduğu ve doku yenilenmesine yardımcı olduğu kanıtlanmıştır. Araştırmalar, iyileşme süresini artırabileceğini ve enfeksiyonu azaltabileceğini göstermektedir. Hastane ortamlarında kullanılan bu besinin, bir besinden ziyade, tıbbi kalitede olduğunu, yani denetlendiğini ve steril olduğunu unutmamakta fayda var.
Diğer faydalar:
4. İshal gibi sindirim sorunlarını iyileştirir.
5. Boğaz ağrısını dindirir.
6. Bağışıklık sistemini güçlendirir.
7. Mide ağrısına ve bulantıya iyi gelir.
8. Bazı kanser türlerinin riskini aza indirebilir.
9. Diyabetli kişilerde oluşabilecek kalp hastalığı için çeşitli risk faktörlerini azaltır.
10. ”İyi” HDL kolesterolü yükseltirken; ”kötü” LDL kolesterolü, trigliseritleri ve iltihabı düşürebilir.
11. Şekeri olan kişiler için rafine şekerden daha iyidir. Dolayısıyla sınırlı miktarda da olsa tüketilebilir.
12. Kandaki şeker seviyesini düzenler.
13. Kan basıncını düşürür.
14. Sahip olduğu antioksidanlar sayesinde, artan kan akışı ve kan pıhtısı oluşumu riskinin azaltır.
15. Eski Mısır döneminden beri yaraları ve yanıkları iyileştirmek için kullanıldığı bilinmektedir. Daha pek çok cilt rahatsızlığı için etkili bir tedavi yöntemidir.
16. Çocuklarda öksürüğü bastırır. Doğal ve güvenli bir öksürük kesici görevi görür. Bazen öksürük ilacından bile daha etkili olduğu görülmüştür.
Sonuç
Yukarıda bahsedilen tüm faydaların her biri, marketlerde satılan işlenmiş ürünler için geçerli değildir. Yalnızca hiç işlem görmemiş olan, doğal, organik ve ham ürünler için geçerlidir. Yine de faydaları saymakla bitmeyen bu besin hakkındaki düşüncelerinizi bizlerle paylaşmayı unutmayın!
Dikkatinizi çekebilir:
Propolis Nedir? Propolis’in Faydaları Nelerdir? 1001 Faydası var!
Arı Poleni Nedir? 10 Mucizevi Faydasını Öğrenin!
