Demir eksikliği hem ülkemizde hem de dünyada sıkça görülen anemi türlerinden biridir. Kırmızı kan hücrelerine rengini veren oksijenin kanda taşınmasını sağlayan hemoglobinin temel yapı taşlarından biri olan demirin eksikliğinde çok çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. Saç dökülmesi, yorgunluk, duygusal dengesizlik gibi problemlere davetiye çıkartan bu problemi çözmek için beslenmenize çeşitli meyve sebzeleri eklemeniz ya da vitamin takviyesi kullanmanız gerekebilir. Ben de bugünkü yazımda sizin için demir eksikliğini gidermek için tercih edilebilecek alternatiflerden bahsetmek istedim.
Demir Eksikliği ile İlgili Temel Bilgiler
Toplumda kansızlık olarak da adlandırılan demir eksikliği daha çok kadınlarda görülmektedir. Rutin sağlık kontrollerinde teşhis edilebilir ya da aşağıdaki belirtilerden bazılarını gösteriyorsanız bu demirinizin eksik olduğu anlamına gelebilir.
Belirtiler
- Cildin daha solgun görünmesi
- Kronik yorgunluk ve enerjisizlik
- Konsantrasyon ve odaklanma sorunları
- Sık sık yaşanan baş ağrısı
- Eller ve ayaklarda ya da vücudun diğer yerlerinde uyuşma
- Sinirlilik ve öfke artışı
- Kulakların uğuldaması
- Dudaklarda ve ağız kenarlarında çatlaklar
- Tırnakların kırılması
- Saç dökülmesi
- Çarpıntı
- Toprak ya da buz yeme isteği
- Huzursuz bacak sendromu
- Öğrenme güçlüğü
Neden Ortaya Çıkar?
Demir eksikliğinin ortaya çıkmasına neden olan pek çok farklı neden vardır. Bunların başında yetersiz beslenme ve sağlıksız hayat düzeni gelir. Ancak bunun dışında uzun süreli yaşanan folik asit ve B12 eksikliği de böyle bir soruna neden olabilir.
Çocuklarda düşük kiloda doğan ve prematüre bebeklerde sıklıkla bu durum görülür. Yetişkinlerde ise fazla kahve ve çay tüketimi, işlenmiş gıdaların fazla tüketilmesi başlıca sebepleri arasında gösterilebilir.
İyi Gelen Yiyecekler
Demir eksikliğinizin olduğunu tespit ettiğinizde bazı sebze meyveleri ya da besin gruplarını daha sık tüketerek bu sorunu çözme yoluna gidebilirsiniz. Bu besinleri şöyle sıralayabiliriz:
Karaciğer, kırmızı et, tavuk ve balık
Yumurta
Pekmez ve üzüm türevi şıra gibi ürünler
Kuru baklagiller
Kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru dut
Ispanak ve pazı başta olmak üzere yeşil yapraklı sebzeler
Fındık, fıstık ve susam
Sorunu Çözmek İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu yiyecekleri daha sık tüketmeye başladığınızda sorunun hemen çözülmesini beklememelisiniz. Mutlaka bunun bir süreç olduğunun farkına varmalı ve ona göre hareket etmelisiniz. Bu yiyeceklerin daha sık tüketmek dışında yapmanız gereken başka şeyler de olduğunu söylemek mümkün. Şimdi de bunlara göz atacağız.
Eğer et tüketiminiz yüksekse bu durumda tüketeceğiniz etin daha yağsız olmasına dikkat etmelisiniz. Yağlı etlerden demir almanız zordur. Yağ seviyesi normalin altında olan etlerden tüketirseniz sizin için daha yararlı olur.
Sebzelerinizi kızartmak yerine buharda pişirmeye başlayabilirsiniz. Buğulama işlemi olarak da geçen bu pişirme yöntemi ile besinlerin içerisinde bulunan öğeler değerini kaybetmemiş olur. Bu süreçte fazla pişirmemeye özen göstermeniz de önemli. Ayrıca pişirir pişirmez tüketin.
Demiriniz eksikse eğer C vitamini tüketiminizi arttırmanız gerekir. Askorbik asit olarak da adlandırılan bu takviye bağırsaklardaki demirin emilmesine yardımcı olur. Demir açısından zengin gıdaları tüketirken yanında ya bu tür yiyeceklerden de yemeli ya da takviye almalısınız.
Folik asit de bu konuda size yardımcı olacağından balık, kümes hayvanları, avokado, portakal, koyu yapraklı yeşillikler ile kuru baklagilleri daha çok tüketmelisiniz.
Sigaranın sağlık açısından pek çok zararı olduğu gibi bu konuda da büyük bir zararı vardır. Sigara kullanıyorsanız daha az kullanmaya başlamalı ve mümkünse bırakmalısınız. Sigara kullanmıyorsanız da dumandan kaçınmaya özen göstermelisiniz.
Sindirim sisteminiz iyi olmadığı sürece bu eksikliği gidermeniz de zor olacaktır. Bu açıdan sindirim sisteminize dikkat etmelisiniz. Sağlıklı beslenseniz bile sindirim sisteminiz doğru çalışmıyorsa yediklerinizin vücudunuza pek de bir yararı olmayacaktır, bunu unutmayın.
Pekmezin içerisinde demir bulunduğu için organik üzüm pekmezi tüketmelisiniz. Pekmez bu konuda alternatif tıpta da kullanılan en eski ilaçlardan biridir. İçerisinde kan hücresi üretimini hızlandıracak mineraller bulunmaktadır. Pekmezi tek başına tüketmeyi sevmiyorsanız sağlıklı tarifler deneyebilirsiniz.
Ara öğünlerinizde süt ürünleri tüketmeye başlayabilirsiniz. Eğer demiriniz eksikse süt, yoğurt ve ayran gibi kalsiyum içeren gıdaları yemeklerin yanında değil de ara öğünlerde sizi tok tutacak yiyecekler olarak tüketmeye başlamalısınız. Kalsiyumun demir emilimini azalttığını aklınızda bulundurmanızda yarar var.
Not: Eğer demir eksikliğiniz bütün bu tavsiyelerle geçmiyorsa takviye almadan önce uzman bir doktora danışmalısınız.
İlginizi Çekebilir:
Sağlıklı Beslenmede Sirkadiyen Ritmin Önemi
Saksıda Maydanoz Yetiştirebilirsiniz: 3 Adımda Organik Yeşillik Üretimi
